مراحل ثبت اختراع در داخل كشور
براي ثبت اختراع به كجا مراجعه كنيم؟ براي ثبت اختراع بايد به اداره كل ثبت شركتها و مالكيت صنعتي واقع در تهران ، خيابان شهيد بهشتي ،خيابان قائم مقام فراهاني ، نبش كوچة ميرزا حسني ، اداره ثبت مالكيت هاي صنعتي و اختراعات، مراجعه شود.
آيا به جز تهران ثبت اختراع در جاي ديگري صورت مي‌گيرد؟
خير، در حال حاضر ثبت اختراع فقط در تهران و در ادارة كل ثبت شركتها و مالكيت صنعتي انجام مي‌گيرد.
براي ثبت اختراع چه مداركي لازم است؟
براي ثبت اختراع بايد مدارك زير تكميل و به ادارة كل ثبت شركتها و مالكيت صنعتي تحويل گردد:
اظهارنامه ثبت اختراع در ۳ نسخه: اظهارنامـة ثبت اختـراع فـرم مخصوصـي است كه جزء اوراق بهادار مي‌باشد و متقاضي مي‌بايستي از واحد گردش اوراق بهادار مستقر در اداره كـل ثبت شركتها و مالكيت صنعتي آن را تهيه و نسبت به تكميل و امضاي آن اقدام نمايد .
توصيف مشروح اختراع در ۳ نسخه:
اختراع مورد ادعاي مختـرع بـايد به طور كـامل شرح داده شود. در شرح اختراع بايد تمام جنبه‌هاي ادعايي اختراع به طور واضح بيان گردد.
در تهيه شرح اختراع از كاغذهاي۴ A استفاده شود.
نقشه‌هاي اختراع در ۳ نسخه:
نقشه كامل اختراع بايد با مركب و از روي مقيـاس متـري تهيه و ذيل نقشه‌ها را متقاضي يا وكيل او امضاء نمايند.
– نقشه‌هاي اختراع بايد روي كاغذ ۳۴ سانتي‌متـر طـول و ۲۲ سانتي‌متـر عـرض رسـم گردند و فقط از يك روي كاغذ استفاده شود.
ادعا در ۳ نسخه:
اينكه اختراع با ارائه راه‌حل عملي چه مشكلي را حـل مـي‌كنـد و چه مزايايـي دارد و اطلاعاتـي كـه ميزان حمايت ناشي از حق ثبت را مشخص نمايد.
فتوكپي شناسنامه مخترع يا مخترعان
قبض رسيد بانكي حق‌الثبت اظهارنامه تقاضاي ثبت اختراع.
آيا براي ثبت اختراع حتماً‌بايد خود مخترع اقدام نمايد؟
خير، ثبت اختراع مي‌تواند از سوي وكيل مخترع تقاضا شود. در اين صورت تقاضانامه بايد به همراه اصل وكالتنامه با رونوشت يا فتوكپي برابر اصل شده ضميمه اظهارنامه شود.
سيستم ثبت اختراع در كشور ما چگونه است؟
سيستم ثبت اختراع در كشور ما، سيستم اعلامي است. بر اساس اين سيستم، ثبت اختراع طبق ادعاي مخترع صورت مي‌گيرد. يعني ادعاي مخترع مقرون به صحت تلقي شده و به شرط عدم سابقه ثبت، ادعاي مخترع (با رعايت اينكه اختراع در حيطه حمايت ثبت قرار دارد يا خير) به ثبت مي‌رسد.
اعتبار ورقه (سند) اختراع چند سال است؟
در ايران مدت اعتبار ورقه ثبت اختراع به تقاضاي مخترع ۵ يا ۱۰ يا ۱۵ و يا نهايتاً به ۲۰ سال خواهد بود كه بايد صراحتاً در ورقه ثبت اختراع قيد شود.
در صورت قبول يا رد اختراع چه اقداماتي انجام مي‌گيرد؟
در صورت قبول اختراع مراتب ثبت اختراع به صورت آگهي تهيه شده و جهت درج در روزنامه رسمي كشور تحويل متقاضي يا وكيل او مي‌گردد. پس از درج در روزنامة رسمي يك نسخه از روزنامه به ادارة مالكيت صنعتي ارائه و گواهينامة ثبت اختراع به وسيله ادارة مزبور كامل شده و يك نسخه از توصيف، ادعا و نقشه اختراع ضميمه و قيطان‌‌كشي شده با امضاء مدير كل و ممهور به مهر ادارة كل ثبت شركتها و مالكيت صنعتي تسليم متقاضي يا وكيل قانوني او مي‌شود.
در صورت رد اختراع، كتباً (برگ اخطار اداري) به متقاضي يا وكيل قانوني او ابلاغ مي‌گردد. در اين صورت متقاضي يا وكيل قانوني او مي‌تواند ظرف ۱۰ روز از تاريخ ابلاغ رد اظهارنامه نسبت به تقديم دادخواست و شكايت از تصميم ادارة كل ثبت شركتها و مالكيت صنعتي به مراجع ذي‌صلاح قضايي مستقر در تهران اقدام نمايد. چنانچه در مدت ۱۰ روز از تاريخ ابلاغ تصميم اداره مالكيت صنعتي نسبت به تقديم دادخواست اقدام نشود، ديگر ادعا در مراجع ذي‌صلاح قضايي مسموع نخواهد بود.
ارزيابي و تأييد علمي اختراع چيست و مرجع قانوني آن كجاست؟
منظور از ارزيابي و تأييد علمي اختراع جست‌وجو و بررسي علمي سند اختراع به وسيله متخصصان مربوطه با استفاده از تجارب علمي، مشاوره‌ها و بانك‌هاي اطلاعاتي داخلي و خارجي است و طبق قانون اين ارزيابي توسط وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و از طريق مراكز علمي و تحقيقاتي كشور صورت مي‌گيرد.
آيا ارزيابي و تأييد علمي اختراع اجباري است؟
خير، اختياري است. تقاضا براي ارزيابي و تأييد علمي اختراع هم مي‌تواند هم از طريق شخص متقاضي و هم از طريق ادارة كل ثبت شركتها و مالكيت صنعتي صورت گيرد.
آيا ارزيابي و تأييد علمي اختراع هزينه‌اي در بر دارد؟
در حال حاضر خير.
آيا براي ارزيابي و تأييد اختراع شرايط خاصي وجود دارد؟
براي پذيرش تقاضاي ارزيابي و تأييد علمي اختراع شرايط زير ضروري است:
الف) ثبت اولية اختراع در مراجع حقوقي (اداره كل ثبت شركتها و مالكيت صنعتي) و ارائه ورقة ثبت؛
ب) ارائة تقاضاي ارزيابي و تأييد علمي اختراع، همراه با مدارك كامل و مستند اختراع ثبت شده؛
ج) ارزيابي و تأييد علمي اختراع بيش از ۲ بار انجام نخواهد گرفت؛ بدين معني كه در صورت رد اعتبار علمي اختراع متقاضي، تنها يك بار ديگر ارزيابي علمي آن از سوي مرجع ديگري غير از مرجع بررسي كنندة اوليه، امكان‌پذير است
براي درخواست ارزيابي و تأييد علمي اختراع به كجا بايد مراجعه كرد؟
براي درخواست ارزيابي و تأييد علمي اختراع لازم است كه به اداره كل امور نوآوران و ارزشيابي فناوري واقع در تهران، خيابان انقلاب، ميدان فردوسي، خيابان فرصت جنوبي، شماره ۷۱، طبقه پنجم مراجعه شود. علاوه بر ادارة كل امور نوآوران و ارزشيابي فناوري، براي ارزيابي و تأييد علمي اختراع مي‌توان به مراجع منطقهاي زير نيز مراجعه كرد.
تهران بزرگ: سازمان پژوهش‌هاي علمي و صنعتي ايران، دانشگاه تهران (واحدهاي(IP؛
مرجع منطقهاي مركزي كشور: اصفهان، دانشگاه صنعتي اصفهان واحد(IP)؛
مرجع منطقهاي جنوب كشور: شيراز، دانشگاه شيراز (واحد(IP؛
مرجع منطقهاي شرق كشور: مشهد، دانشگاه فردوسي مشهد (واحدIP )؛
مرجع منطقهاي شمال‌غربي كشور: تبريز، دانشگاه تبريز (واحد(IP.
براي درخواست حمايت از تكميل اختراع و تجاري‌سازي اختراع به كجا مي‌توان مراجعه كرد؟
براي درخواست حمايت از تكميل اختراع مي‌توان مستقيماً به مراكز رشد و براي تجاري‌سازي اختراع مستقيماً به پارك‌هاي فناوري مراجعه كرد. علاوه بر موارد فوق، كلية مراجع منطقهاي و ادارة كل امور نوآوران و ارزشيابي فناوري آمادة راهنمايي و معرفي متقاضيان به مراكز رشد و پارك‌هاي فناوري و ديگر نهادها و سازمان‌هاي حمايت‌كننده از نوآوران، هستند. نشاني، تلفن و نمابر كلية مراكز رشد و پارك‌هاي فناوري را مي‌توان از ادارة كل امور نوآوران و ارزشيابي فناوري دريافت كرد.
آيا براي ثبت اختراع در خارج از كشور حمايت مالي صورت مي‌گيرد؟
بله، مخترعاني كه اختراعات آنها واجد شرايط زير باشند، مي‌توانند از حمايت مالي ثبت در خارج از كشور به ميزان ۵۰ درصد كل هزينه برخوردار شوند.
الف) اختراع آنها در داخل كشور (ادارة كل ثبت شركتها و مالكيت صنعتي) به ثبت رسيده باشد.
ب) ارزيابي و تأييد علمي از وزارت علوم، تحقيقات و فناوري از طريق ادارة كل امور نوآوران و ارزشيابي فناوري و يا مراجع منطقهاي دريافت كرده باشند.
ج) وكيل قانوني خود را انتخاب و معرفي كرده باشند.
د) براي اختراع خود طرح كسب و كار (Business plan) تهيه كرده باشند.
ه) فرم‌هاي مربوط به WPIS را تكميل كرده باشد.
ي) مجوز حمايت مالي را از كميته تخصصي ثبت اختراعات در خارج كسب كرده باشند.
براي آگاهي بيشتر از نحوة ثبت اختراعات در خارج از كشور و برخورداري از حمايت مالي، به دستورالعمل تهيه شده در اين زمينه در ادارة كل امور نوآوران و ارزشيابي فناوري مراجعه شود.
براي دريافت اطلاعات بيشتر در همه موارد ياد شدة بالا (۱۶ پرسش و پاسخ) مي‌توانيد انجمن مخترعين ايران تماس حاصل فرماييد.